b.2. Ondernemingsrecht/rechtspersonenrecht

In het ondernemingsrecht zijn twee hoofdvormen te onderscheiden, namelijk rechtspersonen en natuurlijke personen die met elkaar samenwerken of alleen handelen.

Dit onderdeel wordt tevens rechtpersonenrecht genoemd echter niet alle rechtspersonen hebben het behalen van winst als hoofddoelstelling hebben. Dit zijn met name de stichting en de vereniging. Zij beogen een bepaald doel na te streven.

Een rechtspersonen kan zelf de drager van rechten en plichten zijn zonder dat in beginsel de aandeelhouders of bestuurders met hun privé vermogen aansprakelijk zijn voor de verplichtingen van de rechtspersoon.

Bekende voorbeelden van rechtspersonen zijn: de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV), de naamloze vennootschap (NV), de vereniging of de stichting.

Voorbeelden van niet rechtspersonen zijn: de vennootschap onder firma (v.o.f) en een eenmanszaak.
Welke vorm voor u het meest geschikt is hangt af van verschillende factoren zoals onder andere het risico dan men kan lopen en fiscale aspecten.

EENMANSZAAK

Bij deze ondernemingsvorm is er geen enkel onderscheid tussen het privé-vermogen van de ondernemer en het ondernemingsvermogen. Bij een eenmanszaak is de ondernemer zelf aansprakelijk voor de schulden en de nakoming van de verplichting van de onderneming.

VENNOOTSCHAP ONDER FIRMA

Een vennootschap onder firma is een samenwerkingsverband van een aantal mensen die samen een bedrijf uitoefen. Een vennootschap onder firma is geen rechtspersoon en dus zijn de vennoten met hun privé-vermogen aansprakelijk voor de nakoming van de schulden van de v.o.f.

Alle bestuurders zijn hoofdelijk aansprakelijk voor alle vennootschapsschulden. Hoofdelijk wil zeggen aansprakelijk voor het geheel

VERENIGING

Een formele vereniging wordt bij notariële akte opgericht. Bij de informele vereniging is dit niet het geval. De voordelen van een formele vereniging zijn de volgende:

• de formele vereniging kan registergoederen verkrijgen (bijvoorbeeld een kantoorpand);
• de formele vereniging kan erfgenaam zijn;
• de bestuurders van de formele vereniging zijn (in principe) niet persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van de vereniging;
• doorgaans zal een subsidieverlenende instantie eisen dat er sprake is van een formele vereniging.

De statuten vereniging

Dit is het belangrijkste document van de vereniging. Hierin zullen de belangrijkste regels in opgenomen zijn. Hierbij kan gedacht worden aan de volgende zaken (verplicht bij de formele vereniging):

• de naam en gemeente van vestiging van de vereniging;
• het doel van de vereniging, veelal het bevorderen van een sociaal, cultureel of sportief doel;
• de verplichtingen van de leden ten opzichte van de vereniging (of de wijze waarop deze verplichtingen opgelegd kunnen worden);
• de wijze van bijeenroeping van de algemene ledenvergadering;
• de wijze van benoeming en ontslag van de bestuurders;
• de bestemming van een het overgebleven saldo op het moment dat de vereniging ophoudt te bestaan.

Verder zal er vaak in de statuten geregeld zijn in hoeverre de bestuurders bevoegd zijn om de vereniging te vertegenwoordigen.

Organen van de vereniging

Er zijn twee organen bij een vereniging namelijk de algemene ledenvergadering en het bestuur. Het bestuur is belast met de dagelijkse leiding terwijl de algemene ledenvergadering controle op het bestuur uitoefent. Het bestuur vertegenwoordigt de vereniging ten opzichte van derden en kan (als de statuten deze mogelijkheid openen) registergoederen kopen en nalatenschappen aanvaarden. Verder dient het bestuur zorg te dragen voor de inschrijving bij de Kamer van Koophandel.

Indien het bestuur zijn taken op een behoorlijke manier vervult dan zal het bestuur niet persoonlijk aansprakelijk zijn.

De algemene vergadering is het orgaan dat de controle op het bestuur uitoefent. Zij komt tenminste eenmaal per jaar bijeen. Binnen de algemene vergadering hebben alle leden stemrecht.

Winst/ batig saldo vereniging

Indien de vereniging in een bepaald jaar of bij de opheffing een batig saldo heeft dan mag dit geld alleen aangewend voor het behalen van het doel (bij de opheffing mogen deze gelden dus alleen worden aangewend naar de statutair gegeven bestemming). Het is dus niet toegestaan om de winst te verdelen onder de leden.

Successierecht en vereniging

Zoals hiervoor gemeld kan de formele vereniging erfgenaam zijn. In Nederland is het echter zo dat over een erfrechtelijke verkrijging successierecht (dat wil zeggen belasting) voldaan dient te worden.

Indien de vereniging aan bepaalde eisen voldoet dan kan de vereniging door de belastingdienst worden aangemerkt als een nuttige instelling. De belastingdienst beoordeelt of het doel rechtstreeks het algemeen belang dient en dus niet een particulier belang. Wanneer dit het geval is hoeft er geen Successierecht of schenkingsrecht te worden voldaan.

STICHTING

De stichting kan alleen bij notariële akte worden opgericht of bij testament. Het belangrijkste verschil met de vereniging is gelegen in het feit de stichting geen leden kent.

De stichting wordt opgericht om een bepaald doel te realiseren. Dit doel zal doorgaans een bepaald charitatief of goed doel zijn. Het doel van de stichting mag niet zijn het doen van uitkeringen aan haar bestuurders.

Een stichting bezit rechtspersoonlijkheid dat wil zeggen dat de stichting zelfstandig drager van rechten en plichten is en dat het bestuur (in principe) niet met zijn privé-vermogen aansprakelijk is voor de schulden van de stichting.

De statuten van de stichting

Dit is het belangrijkste document van de stichting. Hierin zullen de belangrijkste regels in opgenomen zijn. Hierbij kan gedacht worden aan de volgende zaken:

• de naam en gemeente van vestiging van de stichting. In de naam moet ook het woord stichting opgenomen zijn;
• het doel van de stichting;
• de wijze van benoeming en ontslag van de bestuurders;
• de bestemming van een het overgebleven saldo op het moment dat de stichting ophoudt te bestaan of de wijze waarop dit zal worden vastgesteld.

Verder zal vaak geregeld worden wie bevoegd is de stichting te vertegenwoordigen naar derden toe. Ook kan worden opgenomen of de bestuurders onbeperkt herbenoembaar zijn of via een vastgesteld rooster af moet treden.

Orgaan van de stichting

Bij een stichting is er maar één verplicht orgaan en dat is het bestuur. Dit bestuur is niet met zijn persoonlijk vermogen aansprakelijk voor de schulden van de stichting. Dit zal slechts anders zijn indien de stichting (of derden) schade leidt en het bestuur hiervoor een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Soms kent de stichting een tweede orgaan, meestal een raad van toezicht. De raad van toezicht controleert of het bestuur zich aan de regels van de stichting.

Successierecht en stichting

Een stichting kan erfgenaam zijn. In Nederland is het echter zo dat over een erfrechtelijke verkrijging successierecht (dat wil zeggen belasting) voldaan dient te worden.

Indien de stichting aan bepaalde eisen voldoet dan kan de stichting net als de vereniging door de belastingdienst worden aangemerkt als een nuttige instelling.

 

 

 
Terug naar het overzicht met alle diensten

Meest gezochte items

• Voogdijregeling

  Normaliter oefenen de ouders van een minderjarig kind gezamenlijk het ouderlijk gezag uit. Overlijdt één van de ouders, dan krijgt de ander van rechtswege alleen het ouderlijk gezag. Meer Informatie

• Estateplanning

  Het aantal Nederlanders met een meer dan gemiddeld vermogen groeit gestaag. Hoe groter het vermogen bij overlijden, hoe hoger het bedrag aan erfbelasting dat de fiscus incasseert. Meer Informatie

• Erfrecht en testament

  Het erfrecht geeft regels voor de vererving van vermogen en het afwikkelen van een nalatenschap. Meer Informatie